Het lijkt wel of steeds meer mensen om ons heen last hebben van een allergie. Misschien ken je zelf ook wel iemand die niet tegen zuivel kan, last heeft van pollen of allergisch is voor huisdieren.

Allergieën zijn wijdverspreid en lijken bijna een modewoord te zijn geworden, maar wat is een allergie eigenlijk? En waarom reageren onze lichamen soms zo heftig op ogenschijnlijk onschuldige stoffen?

Wat is een allergie eigenlijk?

Een allergie is een overmatige reactie van het immuunsysteem op een stof die normaal gesproken ongevaarlijk is. Deze stof, ook wel een allergeen genoemd, kan van alles zijn: pollen, dierenharen, voedsel of huisstofmijt. Bij mensen met een allergie ziet het lichaam deze stoffen echter als een bedreiging, alsof het te maken heeft met een virus of bacterie.

Wanneer het lichaam in contact komt met een allergeen, maakt het immuunsysteem antilichamen aan om het ‘gevaar’ te bestrijden. Dit proces zorgt ervoor dat er een reeks reacties optreedt, zoals het vrijkomen van histamine, een stof die ontstekingen en zwellingen veroorzaakt. Dit resulteert in de bekende symptomen van allergieën, zoals niezen, jeuk, huiduitslag of zelfs ademhalingsproblemen.

Veelvoorkomende allergieën

Er zijn veel verschillende soorten allergieën. Enkele van de meest voorkomende zijn:

Voedselallergieën – Melk, eieren, pinda’s, noten, vis, schaaldieren en gluten zijn vaak de boosdoeners. Een voedselallergie kan leiden tot maagklachten, huiduitslag of zelfs ernstige ademhalingsproblemen.

Hooikoorts – Deze allergie voor pollen komt vooral voor in de lente en zomer wanneer veel planten in bloei staan. Symptomen zijn vaak niezen, jeukende ogen en een verstopte neus.

Huisdierenallergieën – Vooral katten en honden kunnen allergische reacties veroorzaken door huidschilfers, speeksel en haren. Symptomen zijn vergelijkbaar met die van hooikoorts.

Huisstofmijtallergie – Huisstofmijten zijn kleine insecten die in huisstof leven. Mensen die hier allergisch voor zijn, ervaren vaak klachten zoals niezen, een loopneus en astma-achtige symptomen.

Waarom heeft niet iedereen een allergie?

Het lijkt alsof allergieën steeds vaker voorkomen, maar niet iedereen ontwikkelt er een. Waarom reageert het immuunsysteem van de ene persoon wel op een allergeen, en van de andere persoon niet?

Er zijn verschillende factoren die hierbij een rol spelen, zoals genetische aanleg. Als beide ouders allergieën hebben, is de kans groter dat hun kinderen ook een allergie ontwikkelen. Daarnaast kunnen omgevingsfactoren, zoals blootstelling aan bepaalde stoffen of vervuiling, het risico verhogen. Ook wordt gesuggereerd dat onze westerse levensstijl – met minder blootstelling aan bacteriën en ziekteverwekkers in onze jeugd – het immuunsysteem minder ‘getraind’ maakt, waardoor het sneller overreageert op ongevaarlijke stoffen.

Hoe weet ik of ik ergens allergisch voor ben?

Misschien vermoed je dat je ergens allergisch voor bent, maar weet je niet zeker voor wat precies. Een allergietest doen kan helpen om vast te stellen of je lichaam daadwerkelijk reageert op een specifieke stof. Er zijn verschillende soorten allergietests, zoals de huidpriktest, waarbij kleine hoeveelheden van mogelijke allergenen op de huid worden aangebracht om te zien of er een reactie optreedt. Ook kan een bloedtest worden gedaan om het aantal antilichamen in je bloed te meten, die wijzen op een allergische reactie. 

Deze tests kunnen helpen om precies vast te stellen waarvoor je allergisch bent, zodat je je klachten beter kunt begrijpen en gerichter maatregelen kunt nemen.

Behandelen is helaas lastig

Hoewel er geen geneesmiddel is voor allergieën, zijn er wel behandelingen beschikbaar om de symptomen te verlichten. Antihistaminica zijn een veelvoorkomend middel, omdat ze de werking van histamine in het lichaam blokkeren en zo de allergische reactie verminderen. In ernstige gevallen kunnen artsen allergiepatiënten doorverwijzen voor immunotherapie, waarbij het lichaam langzaam wordt blootgesteld aan kleine hoeveelheden van het allergeen om zo de gevoeligheid te verminderen.

Daarnaast zijn er preventieve maatregelen die je kunt nemen. Bij hooikoorts kun je bijvoorbeeld ramen dicht houden tijdens het pollenseizoen, en mensen met huisstofmijtallergie kunnen baat hebben bij regelmatig schoonmaken en luchten van het huis.

Hatsjoe!

Een allergie is in feite een miscommunicatie tussen het lichaam en een onschuldige stof. Hoewel allergieën voor velen lastig zijn, zijn er gelukkig manieren om symptomen onder controle te houden. Met de juiste kennis en behandeling is het goed mogelijk om ondanks een allergie een gezonde en comfortabele levensstijl te leiden.